الگوسازی نباید منجر به دخالت سبک زندگی افراد باشد
معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، معتقد است در مدیریت شهری باید الگوسازیهای مناسبی داشت و پویایی افراد جامعه استفاده کرد، در عین حال نباید با الگوسازی در زندگی فردی افراد دخالت کنیم.
توکلی زاده، در برنامه علمی الزامات تحقق چشم انداز(تهران، کلانشهر الگوی جهان اسلام) که در حاشیه نمایشگاه شهرهای خواهر خوانده و توامندی مدیریت شهری تهران، برگزار شده بود، گفت زمانیکه بحث تهران، الگوی چشم انداز کلانشهرهای جهان اسلام مطرح شد بسیاری نقد کردند که این حرف با توجه به درگیری تهران با بسیاری از آسیبهای اجتماعی تنها شعار است که باید گفت این حرف شعار نیست و سند چشم انداز است.
معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران صحبتهای رهبری را یاداوری کرد و گفت به گفته مقام معظم رهبری همانطور که در علم پیشرفت کردیم و از ترجمه به تالیف رسیدیم، در تولید از مونتاژ به تولید ارتقا پیدا کردیم در اقتصاد هم باید از وابستگی به خودکفایی درونی برسیم. در فرهنگ هم به همین گونه است. باید از طریق الگوسازی و تغییرات به مدل ایرانی- اسلامی برسیم و الگوهای فرهنگی را بومی سازی کنیم. در این زمینه هشت کارگروه در شهرداری شکل گرفت. اما برای اجرای این برنامه تنها آسیب شناسی کافی نبود.
او گفت تهران در حوزههای اجتماعی و فرهنگی آسیبهای آشکاری دارد. اما سوال اینجا بود آیا براساس این آسیبها میتوانیم به سند تحول دست پیدا کنیم؟ چرا که برای هر معاونت باید سندی تحولی جداگانه شکل میگرفت. قطعا جواب خیر است چرا که نیاز داشتیم وجه ممیزه خودمان را پیدا کنیم و بر اساس آن الگو طراحی کنیم.
توکلی زاده گفت در حوزه فرهنگ داشتههای ما مهم بود. داشتههایی که ما را به الگو برساند و ما میتوانیم از این ظرفیت به نحو مطلوبی استفاده کنیم. هویت، یکی ظرفیتهای ماست که بدرستی از آن استفاده نمیکنیم. از این ظرفیت برای توان فرهنگی میتوان استفاده کرد اما ما آن را نادیده میگیریم. اما هویت ما آنقدر پایدا و ریشهدار است که با همه آسیبهایی که به آن وارد شده است همچنان قابل اتکاست. برهمین اساس در دستور کار معاونت امور اجتماعی فرهنگی قرار دادیم تا برای اجرای کارهای فرهنگی به هویتمان اتکا کنیم.
او ادامه داد سبک زندگی هم از دیگر ظرفیتهای ماست. هرچند این حوزه هم آسیب دور نمانده اما ظرفیتهای قابل توجهی برای اقدامات فرهنگی در سطح کلان دارد. در تفریح، گردشگری، مد لباس، و بسیاری حوزههای دیگر میتوان از ظرفیت سبک زندگی بهره برد.
او تاکید کرد باید به نیازهای مردم پاسخ داد. و نباید در زندگی آنها مداخله کرد. بنابراین باید با برنامههای سبک زندگی را براساس خواسته مردم تغییر داد.
به عقده او نهاد خانواده کانون اصلی فرهنگسازی است براین اساس توضیح داد نهاد خانواده با همه آسیبها و معضلاتی که با آن روبروست، جزو یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی است. چرا که با حضور آن میتوانیم در بعد اجتماعی گامهای دیگری برداریم. برهمین اساس خانواده کانون اصلی برنامهریزیهای فرهنگی و اجتماعی ما قرار گرفت.
توکلی زاده گفت مدیریت جهادی هم از ظرفیتهای دیگری است که باید به درستی به آن توجه کرد. در چهار دهه گذشته ثابت شده است روحیه جهادی ما موفقیتهای ارزندهای برای ما داشته است. اما ما نتوانستیم آن را بطور عملی در دانشگاههایمان تدریس کنیم. اگر آنها با رویکرد علمی به الگوهای ما تبدیل شوند در حوزه مدیریت میتوانین الگوساز باشیم.
او معتقد است تولید سرمایه اجتماعی از دیگر عواملی که پیشتر به آن اشاره کردیم حائز اهمیت است. ما باید به مرحله جامعهسازی برسیم. در این حوزه در ابتدا بحث مردم سالاری دینی مطرح شد که این اندیشه رهبر جمهوری اسلامی ایران بوده است و مکرر به آن تاکید داشتهاند. در جامعه شناسی بسیار با این امر مواجه شدهایم که جامعه قوی، یک جامعه آرمانی است و جامعهای قویای است که شهروندان آن کنشگری دارند و فعال هستند. این شهروندان هستند که اتفاقات بزرگ و مهم را در جامعه سبب میشوند. در این امر با رویکرد مردم سالاری دینی ما میتوانیم در آن الگوساز باشیم. اما در ابتدا ما باید مردمیسازی جامعه را در مدیریت شهری تعریف کنیم و جایگاهی برای آن قائل باشیم. در این امر هم نهادهای اجتماعی نقش و جایگاه ویژهای دارند و نباید نقش آنها را نادیده گرفت. بلکه باید از حضور آنها استفاده کرد و همکاری لازم را با آنها انجام داد.