نوشته های مشابه
۱۷ – و اما حق مالک تو بمانند حق همان پیشواى حکومت تو است جز اینکه مالک اختیار بیشترى نسبت بتو دارد و طاعت آقاى مالک در هر کم و بیش بر تو الزمست مگر اینکه بخواهد تو را از حق واجب خدا بیرون برد و میان تو و حق خدا و حقوق خلق حایل شود، و چون حق خدا را ادا کنى نوبت حق مالک می ىشود و باید بدان مشغول باشى، و لا قوه الابالله
سپس حقوق رعیت
۱۸ -واما حقوق رعیت تو در حکومت بر آنها اینست که بدانى همانا تو با نیروى فزون خود آنها را زیر رعیت گرفتى و همانا ناتوانى و زبونیشان آنها را رعیت تو کرده پس چه سزاوار است کسى که ضعف و ذلت او ترا بی نیاز ساخته از او که او را رعیت و زیردست تو ساخته و حکم تو را بر او نافذ کرده تا بعزت و نیروى خود در برابر تو نتواند ایستاد و بر آنچه اش از تو بزرگ و ناگوار آید جز بخدا به ترحم و حمایت و صبر و انتظار یارى نجوید. و چه اندازه براى تو سزاوار است که چون بفهمى چه چیز خدا بتو داده از فزونى این عزت و نیروئى که بوسیله آن غلبه کردى بر دیگران که براى خدا شکر کنى و هر که شکر نعمت خدا کند باو نعمت بیشترى عطا کند و لا قوه الابالله
۱۹- و اما حق زیر دست علمى و شاگردت اینست که بدانى خدا بوسیله علمى که بتو داده و خزانه حکمتى که بتو سپرده تو را سرپرست شاگردانت ساخته و اگر در این سرپرستى که خدایت داده خوب کار کنى و بجاى یک خزانه دار مهربان و خیرخواه مولا باشى نسبت به بنده هایش که صابر و خدا خواه است وقتى نیازمندى بیند از اموالى که بدست او است باو بدهد، سرپرست درستى باشى و خادم با ایمانى هستى و گر نه بخدا خائن و به خلقش ظالمى و متعرض سلب او (این نعمت را از تو) و عزتش شده اى.
۲۰- وأما حق زیر دست زناشوئى تو که همسر تو است اینست که بدانى خدا او را آرامش جان و راحت باش توان و انیس و نگهدار تو ساخته و نیز هر کدام از شما زن و شوهر باید به نعمت وجود همسرش حمد کند و بداند که این نعمت خدا است که باو داده، و الزمست که با نعمت خدا خوشرفتارى کند و آن را گرامى دارد و با او بسازد، و گر چه حق تو بر زنت سختتر و طاعت تو بر او الزام تر است نسبت به هر خواه و نخواه تو تا آنجا که گناه نباشد ولى آن زن هم حق دلنوازى و انس و حفظ مقام آسایش در دامن او را دارد براى کامیابى و لذت جوئى که باید انجام شود و این خود حق بزرگى است. و لا قوه الابالله
و أما حق خویشاوندى
۲۱ -و أما حق مادرت اینست که بدانى او را در درون خود برداشته که احدى احدى را در آنجا راه ندهد، و از میوه دلش بتو خورانیده که احدى از آن به دیگرى نخوراند، و او است که تو را با گوشش و چشمش و دستش و پایش و مویش و سراپایش و همه اعضایش نگهدارى کرده و بدین فداکارى خرم و شادو مواظب بوده و هر ناگوارى و دردى را و گرانى و غمى را تحمل کرده تا دست قدرت او را از تو دفع نموده و تو را از او بر آورده تو را بروى زمین آورده و باز هم خوش بوده است که تو سیر باشى و او گرسنه و تو جامه پوشى و او برهنه باشد، تو را سیراب کند و خود تشنه بماند، تو را در سایه بدارد و خود زیر آفتاب باشد و با سختى کشیدن تو را به نعمت اندر سازد و با بی خوابى خود تو را بخواب کند، شکمش ظرف وجود تو بوده و دامنش آسایشگاه تو و پستانش مشک آب تو و جانش فداى تو و بخاطر تو و بحساب تو گرم و سرد روزگار را چشیده باین اندازه قدرش بدانى و این را نتوانى جز به یارى توفیق خدا.
۲۲ – و أما حق پدرت را باید بدانى که او بن تو است و تو شاخه او هستى و بدانى که اگر او نبود تو نبودى، پس هر زمانى در خود چیزى دیدى که خوشت آمد بدان که از پدرت دارى و خدا را سپاسگزار و بهمان اندازه شکر کن، لا قوه الابالله
۲۳ – و أما حق فرزندت بدان که او از تو است و در این دنیا بتو وابسته است خوب باشد یا بد و تو مسئولى از سرپرستى او با پرورش خوب و رهنمائى او بپروردگارش و کمک او بطاعت وى در باره خودت و در باره خودش و بر عمل او ثواب برى و در صورت تقصیر کیفر شوى پس در باره او کارى کن که در دنیا حسن أثر داشته باشد و خود را بآن آراسته کنى و در نزد پروردگارش نسبت باو معذور باشى بسبب سرپرستى خوبى که از او کردى و نتیجه الهى که از او گرفتى، لا قوه الابالله
۲۴ – و أما حق برادرت بدان که او دست تو است که با آن کار میکنى و پشت تو است که باو پناه میبرى و عزت تو است که باو اعتماد دارى و نیروى تو است که با آن یورش برى، مبادا او را ساز و برگ نافرمانى خدا بدانى و نیز وسیله ظلم بحق خدا، و او را در باره خودش یار باش و در برابر دشمنش کمک کار،و میان او و شیاطینش حائل شو و حق اندرز او را بجاى آور و باو رو کن براى رضاى خدا اگر منقاد پروردگارش شد و بخوبى از او پذیرا گردید و گر نه خدا نزد تو مقدم باشد و از اویش گرامی تر بدار.
