به گزارش خبرنگار ماهین نیوز سیده آزاده حسینی ماهینی
در آستانه سی و سومین سالگرد ارتحال ملکوتی حضرت امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، دکتر حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه وجمعی از کارکنان این وزارتخانه ، امروز با حضور در مرقد مطهر امام خمینی (ره)، ضمن تجدید بیعت با آرمانهای امام راحل،با تقدیم تاج گل به مقام شامخ ایشان ادای احترام کردند.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در محل مرقد مطهر امام خمینی (ره)،در نشست هم اندیشی «سیاست خارجی متوازن در مکتب امام خمینی (ره) » که با همکاری مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه و بنیاد حفظ و نشر آثار امام خمینی (ره) برگزار شده بود ،حضور یافت .
دکتر حسین امیرعبداللهیان در این نشست که حجه الاسلام سید حسن خمینی تولیت حرم امام خمینی (ره) نیز حضور داشت ، ضمن تسلیت سالگرد ارتحال امام خمینی به رهبر معظم انقلاب اسلامی و خانواده حضرت امام راحل، با اشاره به دکترین سیاست خارجی دولت جدید و اندیشههای حضرت امام، گفت: در اندیشه سیاسی امام راحل از زمانی که مخالفت با کاپیتولاسیون مطرح شد، بحث نفی سلطه گری و سلطهپذیری مطرح بود که در این چهار دهه کشور در این مسیر حرکت کرده است. امروز مصادیق فراوانی داریم که در راستای این حرکت بزرگ و تاریخی امام راحل که نقطه عزیمت در اندیشه سیاسی معظم له است میتوانیم آثار آن را تبیین کنیم.
وزیر امور خارجه افزود: شعار «نه شرقی نه غربی»، به معنای انزوا طلبی و دوری از شرق و غرب نیست بلکه هدف اساسی وابسته نشدن به شرق و غرب است .وی افزود: بعد از اینکه رویکرد نگاه به آسیا با اولویت همسایگان را در دولت جدید بیان کردیم، برخی نقدها مطرح شد که شما کشور را به سمت چین و روسیه سوق میدهید و این در تعارض با استقلال سیاسی است که جمهوری اسلامی ایران از آن یاد میکند ولی در ادامه دیدند سیاست خارجی مد نظر متوازن است.
دکتر امیرعبداللهیان اضافه کرد: بعد از جنگ اوکراین به دلیل ابهامیکه در روند مذاکرات وین برای لغو تحریمها ایجاد شده بود، طرفهای اروپایی به ما اعلام کردند که روسیه حتی در صورت رسیدن به یک توافق مورد تایید ایران به دلیل تبعات و تحولات ناشی از جنگ اوکراین از توافق حمایت نخواهد کرد. بلافاصله تماسی را با لاوروف وزیر امور خارجه روسیه برقرار کردم و چند روز بعد هم براساس قراری که گذاشتیم در مسکو ملاقات کردیم و به صراحت مواضع ایران را برای لاوروف بیان کردیم که ما در سیاست خارجی خود کاملا مستقل و براساس منافع ملی خود و مصالح خود عمل میکنیم و توقع ما این است که در این مسیر گفتگوها در هر زمانی که به نقطه توافق برسیم، همانگونه که روسیه از ابتدای این دور از مذاکرات نقش سازندهای ایفا کرد، همین نقش را در زمان توافق نیز داشته باشد. و البته گفتیم در مسیر منافع ملی کشور با هیچ طرفی هم تعارف نداریم.
وزیر امور خارجه در ادامه تصریح کرد: در مجموعه گفتگوها این اطمینان را به دست آوردیم که فرض و احتمالی که برخی کشورهای غربی به ما منتقل کردند نمیتواند مورد توجه جدی قرار بگیرد و به صراحت حتی در کنفرانس مطبوعاتی، وزیر امور خارجه روسیه مطلبی را که در گفتگوهای دیپلماتیکمان نیز بیان شده بود را بازگو کرد که در هر نقطهای جمهوری اسلامی ایران اعلام کند محتوای توافق مورد تایید ماست، روسیه بلافاصله در کنار دیگر کشورهای عضو این توافق در وین حضور یابد و حمایت خود را اعلام نماید .
دکتر امیرعبداللهیان تاکید کرد : طی این سالها هیچ خدشه ای به سیاست و نگاه اصولی که در اندیشه سیاسی امام راحل به خوبی پایه ریزی شد، به وجود نیامد و سیاست نه شرقی نه غربی با همه ابعاد خود مورد توجه است. البته سیاست استفاده از هر آنچه در راستای منافع ملت وجود دارد، چه در غرب و چه شرق مورد توجه جدی ماست.
وزیر امور خارجه ادامه داد؛ وقتی میگوییم سیاست خارجی متوازن در چارچوب نگاه حضرت امام و در چارچوب نگاه مقام معظم رهبری و در چارچوب قانون اساسی، نگاه و تاکید ویژه بر این موضوع داریم که زیر سلطه غرب و شرق نخواهیم رفت، ولی براساس منافع خود با هر دو طرف ارتباط منطقی و تعامل لازم را خواهیم داشت.
دکتر امیرعبداللهیان خاطر نشان ساخت : از دیگر موضوعاتی که در اندیشه امام در حوزه سیاست خارجی به کرات مورد توجه قرار گرفته، تاکید بر مسیر استقلال جمهوری اسلامی ایران است. برهمین اساس در چارچوب توازن بخشی به سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ، دقیقا در زمانی که دو بلوک شرق و غرب جهان را درگیر سیاستهای جاهطلبانه و توسعهطلبانه خود کرده بودند، حضرت امام مسیر سومی را فراروی ما قرار داد که این مسیر پویایی متفاوتی در سیاست خارجی ایران خلق کرد و هویت جدیدی را در مباحث حوزه بینالملل از جمله کارگزار و ساختار بنا گذاشت که ما در عرصه عمل به اندیشههای حضرت امام در حوزه سیاست خارجی ، از این فرصت بزرگی که فراهم شد در چهار دهه گذشته توانستیم استفاده کنیم و امروز با اقتخار میتوانیم از کلید واژه استقلال سیاسی جمهوری اسلامی ایران یاد کنیم.
وزیر امور خارجه اضافه کرد: در این مسیر نگاه عمیق مقام معظم رهبری و تولید گفتمان مبتنی بر اصول سه گانه عزت، حکمت و مصلحت نیز مسیر را برای ادامه کار ما با نگاه به چارچوبه فکری امام راحل بازتعریف کرد.یکی از موضوعاتی که امام (ره) در سیره عملی خود در توصیه به دستگاه سیاست خارجی داشتند، پایبندی به توافقات و تعهدات بینالمللی است.
دکتر امیرعبداللهیان افزود: : علیرغم مکث ایجاد شده در مذاکرات وین ، گفتگوهای ما با امریکائیها بصورت غیر مستقیم واز طریق تبادل پیامها و Non-Paper به دلیل اینکه بخش عمده آن تحریمهای یکجانبه آمریکاست، از طریق مورا نماینده اتحادیه اروپا جریان دارد وکمتر هفتهای است که حداقل یک یا دو پیام بین ما و آمریکا به صورت غیرمستقیم برای رفع ابهامات و موانعی که در مسیر چگونگی برداشتن تحریمها وجود دارد ،مبادله نشود.
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: کمتر از سه ماه قبل وقتی من در مونیخ بودم مقامات ارشد آمریکا که درکنفرانس مونیخ حضور داشتند، علاقهمند بودند گفتگوی مستقیمی را با وزیر امور خارجه ایران داشته باشند و پیامشان این بود برای اینکه فضایی که الان پیش آمده را بتوانیم در مذاکرات این فضا را به جلو ببریم و رفع کنیم،این مذاکره لازم است.
وزیر امور خارجه تصریح کرد : ما اولین نکتهای که مطرح کردیم این بود ، آمریکا باید این پیامیکه مکررا بایدن رئیس جمهور آمریکا از طریق اتحادیه اروپا و برخی وزرای خارجه منطقه یا اروپایی بیان میکند که من حسن نیت دارم و روش ترامپ را قبول ندارم، را در عمل نشان دهد و ما باید چشم اندازی از تفاوت رویکرد و عملکرد بایدن نسبت به ترامپ در عمل ببینیم.
دکتر امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: از وزیر امور خارجهای که پیگیر مذاکره بودم خواستم و گفتم این را به مقامات ارشد آمریکا که در مونیخ حضور دارند هم خانم کامالا هریس و هم بلینکنمنتقل کنید که چرا در مذاکرات با این همه زحمتی که کشیده شده ،آمریکا مکررا میکوید،در مورد آنچه توافق خواهیم کرد هیچ تعهدی نمیتوانیم بدهیم که دولت بعدی اجرا کند. به آن وزیر امور خارجه گفتم به خانم «کامالا هریس» بگویید که اگر قرار است بعد از شما یک گروه شورشی در کاخ سفید حاکم شوند، به ما اطلاع دهید که حتی اگر یک گروه شورشی هم در کاخ سفید حاکم شود بر مبنای حقوق بینالملل باید به تعهدات بینالمللی پایبند باشد. این جمله به لحاظ حقوقی و حتی سیاسی قابل قبول نیست که یک دولت مستقری بیاید و به یک توافقی برگردد ولی از قبل از بازگشتش به توافق بگوید تعهدی نسبت به دولت بعدی ندارم. ممکن است با نگاه به واقعیتهای ساختار آمریکا این جمله برای برخی قابل قبول باشد، ولی ما به صراحت به آنها گفتیم که ما به تعهد پایبندیم.
وزیر امور خارجه گفت: دولت قبلی در ایران تعهد برجام را پذیرفت و به توافق برجام پیوست. دولت جدید علیرغم اینکه منتقدان جدی در این دولت نسبت به برخی مفاد برجام وجود دارد، اعلام نکردیم که ما برجام را در دولت جدید به هیچ وجه نمیپذیریم و بگذاریم کنار و درباره توافق جدید صحبت کنیم. همه گفتگوهای ما در بهترین حالت به همان نقطه برجام برمیگردد و این یکی از نکاتی است که برخی منتقدان به ما ایراد گرفته و میگویند چرا شما در بهترین حالت میخواهید به برجام برگردید. یک تعهد بینالمللی بوده که ایران تا آخرین لحظه پای تعهد ایستاده و زمانیکه مجلس، دولت را ملزم کرد اتفاقات جدیدی افتاد و ما در گامهایی عقب نشینی کردیم از آن چیزی که باید انجام میشد، در یک عمل متقابل. این سیره حضرت امام که همواره تاکید داشتند به توافقات بینالمللی پایبند باشید یک نگاه مترقی در ذهن حضرت امام بود که فراروی ما قرار دارد.
وی افزود: حضرت امام در حوزه اندیشههای تقریبی نقش بسیار مهمی در جهان اسلام و بین امت مسلمان ایجاد کردند. ما امروز در عرصه سیاست خارجی خودمان را موظف میدانیم با تمسک به این اندیشه و با پیروی از تاکیدات مقام معظم رهبری در چارچوب این نگاه، سیاست خارجی را به پیش ببریم. در حوزه مشی حضرت امام هم بگویم برای ما در همه عرصهها از جمله حوزه سیاست خارجی شجاعت حضرت امام یک انگیزه و فرصت قوی را ایجاد کرده و مسیر خیلی بزرگی را در نظام بینالمللی و نظام سلطه کنونی ایجاد کرده که جمهوری اسلامی ایران میتواند بر پایه استقلال و عزت، منافع کشور و امنیت ملی کشور را در بهترین سطح خودش پیش ببرد.
دکتر امیرعبداللهیان ادامه داد: حساسیت امام نسبت به مقدسات اسلامی را هیچگاه فراموش نمیکنیم. آن فتوای تاریخی ایشان در دفاع از حرم مسلمین و اندیشههای ناب اسلامی در موضوع سلمان رشدی یک تحول و خیزش بزرگ در امت اسلامیشد و توجه ایشان به موضوع قدس و فلسطین که امروز بعد از چهار دهه همه اندیشمندان بزرگ در جهان و جهان اسلام بر این مسئله تاکید دارند که تاکید بر موضوع فلسطین و آزادسازی قدس از موضوعات مهمیبود که در نگاه امام احیا شد و ادامه یافت.
وزیر امور خارجه در پایان گفت: امام درباره روابط خوب با کشورهای اسلامی و همسایگان که اولویت سیاست خارجی دولت کنونی است، جملهای را در وصیتنامه دارند که وصیت من به وزرای خارجه آن است که مسئولیت شما بسیار زیاد است چه در اصلاح و تحول وزارتخانه و سفارتخانهها و چه در سیاست خارجی، حفظ استقلال و منافع کشور و روابط حسنه با دولتهایی که قصد دخالت در امور کشور ما را ندارند، مورد توجه جدی شما باشد.