*محرم در بلوچستان*
محرم در بلوچستان رسمی کهن و آیینی ماندگار بوده است.
ماه محرم در فرهنگ بلوچ و بلوچستان نامش یاحسین است.همه ی قوم بلوچ محرم را در هر جایی که باشندبه آن ”یاحسین ماه” میگویند.یاحسین در فرهنگ بلوچ دو چیز بنام کَلتان(Kaltan) و کلتانی کَشَّگ دارد. کلتان روزیست که امام حسین جام شهادت را نوشیدند.در گذشته،در ماه محرم یا همان ”یاحسین ماه”، بلوچ ها اصلا مراسم عروسی و هیچگونه جشنی را برگزار نمیکردند.
دلیل برگزار نکردن جشن ها بس محرم بود.وقتی تاسوعا و عاشورا به پایان می رسید در آنوقت جشن ها را برگزار میکردند.در آن زمان هم مولوی ها و مذهبیون وجود داشتند، ولی این فرهنگ حفظ شده بود. هنوز در بعضی از جاهای مختلف بلوچستان آیین این فرهنگ به یادگار مانده است.مخصوصا در بلوچستان پاکستان..!این آیین نشان دهنده ی عشق قوم بلوچ به سرور شهیدان یعنی امام حسین(ع)می باشد.
*امیرکلمتی،خلیج گواتر(چابهار)*