نوشته های مشابه
“بسمه تعالی”
تبیین علل و عوامل و پیامدهای بروز تکدی گری و ارائه راهکار جهت پیشگیری از بزه تکدی گری
آیا تکدی گری جرم است!؟
در لغت نامه دهخدا تکدی(تَ کَ دی) حاجت خواهی از این و آن در کوی و برزن و گدایی تعریف شده است
و هم چنین در تعریف کلاشی (کَ ل لا)
آورده است”آنکه از کسان به اصرار و ابرام چیز ستاند.یا آنکه پول در آورد از کسان به سماجت”
شاید خیلی از مردم سوال کنند آیا تکدی گری”گدایی”جرم است!؟
قانون گذار در ماده “۷۱۲”قانون مجازات از کتاب پنجم -تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده اشعار میدارد
“هرکس تکدی یا کلاشی را پیشه خود قرار داده باشد و از این راه امرار معاش نماید یا ولگردی نماید به حبس از یک تا سه ماه محکوم خواهد شد و چنانچه با وجود توان مالی علاوه بر مجازات مذکور کلیه اموالی که از طریق تکدی و کلاشی به دست آورده است مصادره خواهد شد”
به نظر میرسد قانونگذار با جرم انگاری بزه تکدی گری و تعیین مجازات”حبس از یک تا سه ماه” در مجازات گدایی مصمم است
در نظریه حقوقی دیگری که در نشست قضایی دادگستری سیستان و بلوچستان بهمن ۸۱ ارائه شده چنین سوال شده است
سوال:باتوجه به اینکه در ماده ۷۱۲ قانون مجازات اسلامی برای جرم ولگردی مقدر شده است اما تعریفی از ولگردی به دست نداده قوانین نیزبا عنایت به ماده ۷۲۹ همان قانون ملغی الاثر گردیده است
۱- مستند محاکم در تعریف ولگردی چیست؟
۲- عناصر سه گانه متشکله جرم چه عناصری هستند؟
جواب”اتفاق نظر”: مفهوم و تعریف بزه ولگردی در ماده ۲۷۳ قانون مجازات عمومی سابق با ماده ۷۱۲ قانون مجازات اسلامی مغایرتی ندارد هرچند که در ماده اخیر تعریفی از بزه معنونه ارائه نشده است.
ارکان بزه ولگردی
الف- رکن معنوی که همان سوء نیت و قصد ارتکاب بزه مذکور است
ب- رکن قانونی که همان مجازات تعیین شده در ماده ۷۱۲ قانون مجازات اسلامی است
پ- رکن مادی اینکه مجرم از روی بی قیدی و تنبلی تن به کار نمی دهد البته حکومت مکلف به ایجاد شغل برای اشخاص است در ماده ۶ قانون اقدامات تامینی و تربیتی مصوب سال ۱۳۳۹ نیز تصریح شده که افراد ولگرد و بیکار را دولت باید در کارگاه ها و مزارع مشغول به کار کند
جواب(نظرکمیسیون):
همانطور که در نظر ابزاری نیز آمده است قانون مجازات اسلامی تعریفی از ولگردی به دست نداده است از لحاظ اصطلاحی و لغوی ولگردی گشتن بی هدف و پرسه زدن در معابر و اماکن است اما هرگونه گشتن بی هدف در معابر و نداشتن پیشینه معینی را نمی‌توان به بزه و مشمول حکم مقرر در ماده ۷۰۲ قانون مجازات اسلامی دانست کما اینکه قسمت اخیر بند ۳ ماده ۶ قانون اقدامات تامینی و تربیتی ولگرد را الزاماً فرد بدون شغل نمی داند
(… هرگاه در مدت آزادی مشروط مجرم مجددا به تکدی گری یا فحشا پرداخته یا بیکار بماند…) از حیث ماهیت حقوقی به نظر میرسد ولگردی از جرایم اعتیادی است و نظر به اینکه ولگردی نمی تواند زمینه ساز ارتکاب جرائم سنگین‌تری باشد قانونگذار صرف ولگردی را جرم و مستوجب مجازات می داند و با توجه به مجموعه مطالب عنوان شده را میتوان آوارگی هرزگردی و بیکارگی لاابالی گری و امتناع از اشتغال به شغل معین با وجود فراهم بودن امکان اشتغال و اینکه از اوضاع و احوال شخص ولگرد بتوان دریافت که ظرفیت ارتکاب جرم را داراست و عمل و از دیدگاه عرفا نیز مذموم و قابل سرزنش است تعریف کرد”
امّا مشگل کجاست!؟چرا روز به روز بر تعداد گدایان افزوده میشود
اصلاً چگونه باید این گدایان مجازات شوند یا چه مرجعی مسئول جمع آوری این افراد است
با توجه به تعریف جامع از تکدی گری ولگردی و گدایی، میتوان راهکار مختلف جهت جمع آوری و بازپروری این افراد راهکار ارائه کرد
امروزه وجود گدایان در شهرهای صنعتی و کلانشهرها”به جز شهر تبریز” به وضوح قابل رویت بوده و چهره نامبارکی به شهرها بخشیده است و موجب سلب آسایش و آرامش مردم شده است
هنگام عبور از بازار و کوچه خیابان این افراد از احساسات مردم سوء استفاده و موجب بر انگیختن عواطف مردم میگردند
به طور قطع به یقین میتوان گفت بیش از ۹۰ درصد این گدایان نیاز مالی نداشته و از روی عادت دست به گدایی میزنند و به این کار اعتیاد پیدا کرده اند
راهکارهای کاهش و از بین بردن گدایی در شهرها
۱-آموزش شهروندان مبنی بر عدم پرداخت وجه یا کالا به گدایان
صدا و سیما و شهرداری و مسئولان فرهنگی شهر میتوانند با نصب بنرها یا پلاکارد در مناطق شلوغ شهر جلوی تکدی گری را بگیرند
نصب این پلاکاردهای آموزشی و تعویض آن در هر چند مدت یکبار و نوشتن عنوانی جدید کمک شایانی در کاهش تکدی گری خواهد کرد
۲-اِعمال قانون برای متکدیان متجاهر
با توجه به اینکه قانونگذار بزه تکدی گری را جرم انگاری کرده است
شخصیت حقوقی متولی میتواند متکدیان متجاهر را تحویل مقام قضایی داده تا قانون در مورد آنها اعمال گردد
۳-ایجاد مانع برای متکدیان متجاهر
در نظریه “پنجره شکسته”ایجاد مانع برای جرم بهترین بازدارندگی را داشت
به عبارتی ماموران شهرداری و مراکز مربوطه متکدیان متجاهر را شناسایی کرده و محل استقرار آنها را ناامن کنند
۴-شناسایی متکدیان نیازمند و در اختیار قرار دادن مراکز حمایتی مثل کمیته امداد امام خمینی
۵-آموزش شهروندان بهترین نمونه از کاهش تکدی گری است
شهر تبریز دراین امر بسیار عالی عمل کرده و مردم شهر به این نتیجه رسیدند که کمک به متکدی یعنی زاد و ولد تکدی گری و عدم کمک به اینها یعنی کاهش تکدی گری
۶-شناسایی و جدا کردن افراد نیازمند با متکدیان متجاهر
ِاِعمال موارد اعلامی قطعاً تاثیر بسزایی در کاهش تکدی گری خواهد داشت
تاریخ تحریر۲۸بهمن ماه۱۴۰۰
سید شمس الدین علوی ثمرین
کارشناس ارشد حقوق جزاء و جرم شناسی
