العالم – آمریکا

به گزارش روزنامه ال پائیس، جو بایدن رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام کرد به طور موقت از پیشنهاد سازمان تجارت جهانی مبنی بر تعلیق مالکیت معنوی واکسن‌های کووید-۱۹ حمایت می‌کند.

تدروس آدهانوم رئیس سازمان جهانی بهداشت با استقبال از حمایت آمریکا، لغومالکیت معنوی واکسن‌های کرونا را «اقدامی کلیدی در مبارزه علیه کووید-۱۹» دانست.

کاترین تای، نماینده تجاری ایالات متحده در بیانیه ای اعلام کرد: شرایط فوق‌العاده همه‌گیری، تدابیر فوق‌العاده ای را می‌طلبد.

اورسولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا نیز در واکنش به این تصمیم بایدن از تمایل اتحادیه اروپا برای بحث پیرامون این پیشنهاد خبر داد اما خاطر نشان کرد، در کوتاه مدت، فوری ترین مسئله این است که کشورهای تولید کننده اجازه صادرات دوزهای واکسن را صادر کنند.

تصمیم رئیس دولت آمریکا از طرفی موجب نارضایتی شرکت ها و صنایع داروسازی شده به طوری که فدراسیون بین المللی انجمن‌های تولیدنندگان و اتحادیه های دارویی (IFPMA) حمایت جو بایدن از تعلیق مالکیت معنوی اختراع واکسن کرونا را «ناامید کننده» توصیف کرد.

این نشریه اسپانیایی با اشاره به اینکه تصویب معافیت ثبت اختراع واکسن کرونا از سوی سازمان تجارت جهانی، تولید واکسن‌های کرونا در همه کشورهای جهان از جمله کشورهای فقیر را فراهم خواهد کرد، نوشت: شرکت‌های دارویی که دفاتر اصلیشان عمدتا در کشورهای ثروتمند است، علاقه ای به واگذاری این حق مالکیت حقوقی نداشته و این امر مانع بزرگی در مسیر ورود تولیدکنندگان جدید و افزایش تولید واکسن است.

این همان اتفاقی است که اکتبر گذشته (مهر ۹۹) پیرامون پیشنهاد هند و آفریقای جنوبی برای تولید داروها و تجهیزات پزشکی مقابله با کووید-۱۹ به سازمان جهانی بهداشت رخ داد؛ پیشنهادی که با رد شدن از سوی اتحادیه اروپا، آمریکا، ژاپن، سوئیس و سایر کشورهای ثروتمند به بن بست رسید.

مدافعان طرح تعلیق مالکیت معنوی واکسن‌ها معتقدند این معافیت موجب افزایش تولید جهانی و همچنین توزیع بهتر در سراسر جهان خواهد شد اما در مقابل منتقدان اطمینان می‌دهند که این موضوع می‌تواند به نوآوری‌ها در آینده آسیب برساند.

آنچه هم اکنون واضح است اینکه شرایط فعلی، متفاوت از ماه‌های گذشته است. تجربه صنعت داروسازی در این مدت نشان داده که قادر به تولید هر آنچه در سال جاری مورد انتظار است، نیست. عاملی که سبب شده تا شک و تردیدها از مدل ارائه شده از سوی این شرکت‌های تولیدی (امضای توافق های داوطلبانه برای دریافت مجوزهای اضطراری تولید واکسن در آزمایشگاه‌های دیگر با قیمت پایین تر) مورد شک و تردید قرار گیرد.

رافائل بیلاسانخوان (Rafael Vilasanjuan) مدیر تحلیل و توسعه موسسه آی‌اِس گلوبال (ISGlobal) بارسلونا معتقد است: ظرفیت های بسیاری در کشورهایی همچون برزیل، پاکستان و آفریقای جنوبی وجود دارد که تا کنون بلا استفاده مانده و می‌تواند تولید جهانی واکسن را افزایش دهد اما مهمترین مسئله ایجاد انگیزه برای شرکت‌های تولید کننده در جهت به اشتراک گذاشتن دانش است.

صنایع دارویی، عموماً برای توسعه محصولات دارویی جدید، با هزینه‌های تحقیق و توسعه قابل‌توجهی مواجهند. همین موضوع، سبب گردیده تا حقوق مالکیت فکری، به یک اولویت جدی در حفاظت از نوآوری‌های آن‌ها مبدل شود. در این میان، اختلاف بین غول‌های دارویی بر سر سبد اختراعات یکدیگر، اتفاقی اجتناب‌ناپذیر است که در سال‌های اخیر، شاهد نمونه‌های متعددی از جدال‌های حقوقی گسترده بین شرکت‌های بزرگ این صنعت بوده‌ایم.