العالم– درگوشی

محمد بن‌سلمان، روز گذشته اعلام کرد که درآمدهای نفتی بودجه عربستان به ۴۱۰ میلیارد ریال کاهش یافته است. او گفت: “با نگاهی به آنچه در سال گذشته برای پیش‌بینی بودجه سال ۲۰۲۰ اعلام شده بود، در مورد درآمد پیش‌بینی شده صحبت می‌کردیم که پیش از این ۸۳۳ میلیارد ریال برآورد شده بود. از این میزان، ۵۱۳ میلیارد ریال درآمد نفتی الست و پس از فروپاشی قیمت نفت در سال جاری، درآمد نفت در حدود ۴۱۰ میلیارد ریال کاهش یافته است.”

بن‌سلمان ادامه داد، این درآمدها به تنهایی برای پرداخت حتی بند مربوط به حقوق، یعنی ۵۰۴ میلیارد ریال، در بودجه این سال کافی نیست. افزون بر این، مشکل تامین اعتبار سایر اقلام نیز وجود دارد… این به معنای رکود اقتصادی و از دست دادن میلیون‌ها شغل.”

بن‌سلمان اینگونه استدلال کرد که اگر درآمد غیرنفتی به حدود ۳۶۰ میلیارد ریال در سال جاری نرسد و اگر در سطح سال ۲۰۱۵ نزدیک به ۱۰۰ میلیارد ریال بماند ما مجبور می‌شویم که حقوق کارکنان دولتی را بیش از ۳۰ درصد کاهش دهیم و کمک هزینه‌ها و پاداش‌ها را به طور کامل لغو کنیم.

سیاست‌های اشتباه

سیاست‌‌های اشتباه بن‌سلمان و پیامدهای آن بر اقتصاد عربستان از جنگ طولانی علیه یمن گرفته تا خرید کاخ‌ها و تابلوهای هنری و آغاز جنگ قیمت نفت با روسیه باعث شکل‌گیری بحران خفه‌کننده در اقتصاد عربستان سعودی شده است.

مالیات بر ارزش افزوده که چند ماه پیش توسط مقامات سعودی برای جلوگیری از فروپاشی اقتصاد در طیف وسیعی از کالاهای مصرفی از جمله ارتباطات و شیر خشک برای نوزادان وضع شد، بر دوش شهروند سعودی سنگینی می‌کند که پیش از این نیز با افزایش مالیات بر ارزش افزوده در کشور از ۵ درصد به ۱۵ درصد، با بحران‌های اقتصادی بیشتری دست و پنجه نرم می‌کرده است.

بیکاری گسترده

جمعیت عربستان در دهه‌های اخیر رو به افزایش بوده و از دهه ۱۹۹۰ تاکنون دو برابر شده است، اما عربستانی‌هایی که در ۳۰ سال گذشته متولد شده‌اند کمبود شغل دارند و اگرچه حدود دو سوم جمعیت زیر ۳۰ سال فاقد شغل هستند که بیشتر آنها را فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها شامل می‌شود.

بر اساس گزارش‌ها ، ۱.۲ میلیون کارگر خارجی به دلیل سیاست “سعودی‌سازی” تا پایان سال جاری این کشور را ترک می‌کنند تا زمینه برای اشتغال شهروندان عربستانی بیشتر فراهم شود اما این تنها در صورتی اتفاق می‌افتد که شرکت‌ها و موسسات تجاری قادر به مقاومت در برابر بیماری همه‌گیر کرونا و عواقب اقتصادی و تمایل آنها برای پرداخت دستمزد بالا باشند.

عربستان بدون نفت

تبدیل عربستان به یک کشور بدهکار در گذشته فرضیه‌ای بعید بود، اما اکنون این احتمال، با توجه به کاهش قیمت نفت خام برنت وجود دارد. ولیعهد سعودی در تلاش است تا بداند بی‌نیازی جهان از نفت عربستان چه معنایی دارد.

اقتصاد عربستان ماه‌هاست که در حال کاهش است، زمانی‌که “سلمان بن عبدالعزیز” در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۵ به کرسی پادشاهی تکیه زد کل ذخایر خارجی بالغ بر ۷۳۲ میلیارد دلار بود و تا دسامبر سال گذشته ، این رقم به ۴۹۹ میلیارد دلار کاهش یافت که به معنای از دست دادن ۲۳۳ دلار است.

بدهی بالای عربستان

صندوق بین‌المللی پول برآورد کرده که بدهی خالص عربستان سعودی در سال جاری به ۱۹ درصد تولید ناخالص داخلی و در سال آینده به ۲۷ درصد برسد و با توجه به بیماری همه‌گیر کرونا و بحران قیمت نفت ، ممکن است این رقم تا سال ۲۰۲۲ به ۵۰ درصد افزایش یابد.

عربستان سعودی قرار است ریاست اجلاس G20 را بر عهده بگیرد که به دلیل پرونده حقوق بشر در این کشور و قتل وحشیانه “جمال خاشقجی” روزنامه‌نگار منتقد، این اجلال با فراخوان گسترده سازمان‌های حقوق بشری و نهادهای بین‌المللی برای تحریم روبه‌رو شده است.